15 Mayıs 2015 Cuma

Logical Circuits (Mantık Devreleri) Giriş

Merhabalar,

Sanırım artık benim zamanım geldi de biraz geçiyor. Mikrofonu alma sırası bende ve bu gönderide beraber Logical Circuits e giriş yapmış olacağız.

Başlangıç olarak kitapların ve hocaların gittiği şekilde gidelim.

Sonsuz sayıda ara değer alabilen büyüklüğe analog büyüklük deriz. Giriş ve çıkış işaretlerinin birbirine benzediği devreye ise analog sistem deriz.

Analog sistemin dışında birde sayısal büyüklük ve sayısal sistemimiz vardır. Analogdan farklı olarak sayısal büyüklük yalnızca iki değer alabilir (Buna var-yok, açık-kapalı, 1-0 vb. diyebiliriz). Sayısal büyüklüğü göstermek için kullandığımız 1 ve 0 gibi iki değer alabilen işarete de sayısal işaret deriz.



Analog vs. Digital (Sayısal) Analogda ikiden fazla değer varken dijitalde yalnızca iki değer mevcuttur.

Analog sistemi kavramak açısından bir örnek verelim. Bir şarkıcı şarkısını söylemeye başladığında analog dalgalar üretir. Ancak şarkıcının sesini bilgisayara kaydetmek istediğimizde analog dalgayı dijital dalgaya çevirmemiz gerekir ve tüm ses 1 ve 0 lar (ya da var ya da yoklar) ile bilgisayarımızda kayıt olmaktadır. Sanatçının sesi aralıksızdır bu yüzden analogdur.

Ancak şarkıyı tekrar bir ses kaynağından çalarsak bu sefer de dijital olarak saklanmış sesimiz analoga çevrilerek ses kaynağından dışarı çıkacaktır.




Analog dalgada, dalga üzerinde ki herhangi küçük bir değişikliği bile gözlemlememiz mümkündür ancak dijital için bunu söyleyemeyiz. Çünkü dijitalde ya vardır ya yoktur. Eğer dijitalde belirlediğimiz frekans aralığımıza göre ne kadar ayrıntıyı görebileceğimizi seçeriz. Bunu aşağıdaki şeklimize bakarak daha iyi anlayabiliriz.

Büyütmek için üzerine tıklayınız


Bu şekilde bir giriş yaptıktan sonra kullanılan sayı sistemlerimize ilk adımımızı atalım.

Günlük hayatımızda 10 tabanında sayılar kullanırız. Ancak aslında tek sayı sistemi 10 tabanlı (decimal) sayı sistemi değildir. Onluğa ek olarak; ikilik (binary), sekizli (oktal) ve on altılı (heksadecimal) sayı sistemleri genellikle elektronik ve bilgisayar bilirimleri alanlarında yaygın olarak kullanılmaktadır.

Decimal Binary Oktal Heksadecimail
00
00000
00
00
01
00001
01
01
02
00010
02
02
03
00011
03
03
04
00100
04
04
05
00101
05
05
06
00110
06
06
07
00111
07
07
08
01000
10
08
09
01001
11
09
10
01010
12
0A
11
01011
13
0B
12
01100
14
0C
13
01101
15
0D
14
01110
16
0E
15
01111
17
0F
16
10000
20
10
17
10001
21
11
18
10010
22
12
19
10011
23
13
20
10100
24
14
...
...
...
...

Sayı tablomuz bu şekilde. Peki çevirme işlemini nasıl yapacağımızı merak ediyorsanız cevabımız çok ama çok basit!

Mesela elimizde 2'lik tabanda 01011 sayısı var ve biz bunu decimal tabana çevirmek istiyoruz. Yapmamız gereken sağdan sola doğru sayılarımızı ikinin katları ile çarpıp en son olarak toplamak. Yani;

(0 x 24)+(1 x 23)+(0 x 22)+(1 x 21)+(1 x 20) = 11

Sonucunu elde etmiş olacağız.
Decimal bir sayıyı binary bir sayıya çevirmek içinse decimal sayıyı sürekli olarak ikiye bölüp, son bölme işlemindeki "bölüm" ü başa yazıp daha sonrasında sırası ile sağdan sola tüm kalanları yazarak istediğimiz sayıyı elde ederiz.

Resmi büyütmek için üstüne tıklayın

Aynı mantığı kullanarak 10'luk tabanda ki bir sayıyı 8'e bölerek oktal, 16'ya bölerek de heksadecimal karşılığını bulabiliriz. Unutmamamız gereken nokta Heksadecimal sayı sistemi ekstra olarak A,B,C,D,E ve F içerir ve sırasıyla onluk tabanda 10, 11, 12, 13, 14 ve 15 e karşılık gelmektedir.

Resmi büyütmek için üstüne tıklayın
Bu şekilde. Anlamadığınız bir nokta olursa lütfen yorumda belirtin.

İyi çalışmalar,
Fettucini

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder